A A A

1979 - 2001: prof. Maria Roznarska (ur. 1934, zm. 2001)

Profesor Maria Roznerska urodziła się 24 maja 1934 roku. Studia w zakresie konserwacji i restauracji dzieł sztuki na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu ukończyła w 1956 roku. W tym samym roku rozpoczęła pracę jako asystent w Katedrze Technologii i Technik Malarskich. W 1967 roku w IHKM PAN w Warszawie obroniła pracę doktorską. W 1979 roku na ASP w Krakowie przeprowadziła przewód kwalifikacyjny II stopnia. W 1990 roku uzyskała tytuł profesora nadzwyczajnego, a w roku 1995 tytuł profesora zwyczajnego.

Związana przez wszystkie lata pracy zawodowej z Wydziałem Sztuk Pięknych UMK, od roku 1979 była kierownikiem Zakładu Konserwacji Malarstwa i Rzeźby Polichromowanej. W latach 1987-91 pełniła funkcję dyrektora Instytutu Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa. W latach 1978-80 kierowała Studium Podyplomowym Konserwacji i Restauracji Zabytków, była członkiem Senatu Uczelni.

Profesor Maria Roznerska była wychowawcą wielu pokoleń konserwatorów polskich i zagranicznych, sprawowała opiekę nad pracami dyplomowymi, magisterskimi i doktorskimi.

Wygłaszała specjalistyczne wykłady, także poza uczelnią toruńską m.in. w Fachhochschule für Konservierung und Restaurierung w Kolonii. Była członkiem krajowych i zagranicznych stowarzyszeń naukowych i konserwatorskich, członkiem Związku Polskich Artystów Plastyków. Jako rzeczoznawca Ministra Kultury i Sztuki uczestniczyła w rozstrzyganiu najtrudniejszych kwestii konserwatorskich przy wielu obiektach. Wykonała szereg specjalistycznych ekspertyz, konsultowała m.in. problemy konserwacji i restauracji średniowiecznego ołtarza hamburskiego z kościoła św. Jakuba w Hamburgu (prace konserwatorskie zostały nagrodzone złotym medalem Międzynarodowych Targów w Lipsku w roku 2000). Była członkiem Zespołu programowego do spraw kształcenia na kierunku konserwacji dzieł sztuki w szkolnictwie artystycznym przy Ministrze Kultury i Sztuki, członkiem Komitetu Naukowego programu wystawy Serenissima, światło Wenecji, zorganizowanej przez Muzeum Narodowe w Warszawie w 1997 roku i wielu innych. Brała udział w pracach Europejskiego Stowarzyszenia Szkół Wyższych Kształcących Konserwatorów-Restauratorów Dzieł Sztuki (ENCORE).

Profesor Maria Roznerska pozostawiła ponad 40 publikacji wydanych w kraju i za granicą, odzwierciedlających Jej zainteresowania i prace naukowe. Do najważniejszych należą: Techniki malarskie małych mistrzów holenderskich, 1991, Promienie Roentgena w badaniu dzieł sztuki. Istota, źródła, metody zastosowania (współautorstwo, skrypt dla studentów) 1991, Retusze w malarstwie sztalugowym. Przydatność farb Maimeri do punktowania i rekonstrukcji obrazów olejnych na płótnie (współautorstwo) 1995, Malarstwo ścienne. Zniszczenia i przyczyny ich powstawania (współautorstwo) 1995, Krucyfiks z kościoła św. Jakuba w Toruniu (wyd. w języku niemieckim 1999), Mikroskopia fluorescencyjna - zastosowanie w badaniu budowy i procesów konserwacji malarstwa sztalugowego (współautorstwo) 2000. Wspólnie z jednym ze swoich doktorantów zajmowała się problematyką konserwacji egipskich malowideł grobowych. Inspirowała do badań idących w wielu kierunkach, zawsze ważnych dla praktyki konserwatorskiej. Cały szereg Jej prac czeka jeszcze na wydanie.

Sama lub ze współpracownikami zrealizowała prace przy konserwacji ponad 60 różnego typu obiektów zabytkowych. Wśród najważniejszych należy wspomnieć prace przy malowidłach ściennych w katedrze NMP w Gdańsku, w Kościele Pokoju w Świdnicy. Udział w polsko-niemieckim projekcie Wzorcowe badania historyczne i restauratorskie w Kościele Pokoju w Świdnicy został nagrodzony złotym medalem na Międzynarodowych Targach Konserwatorskich w Lipsku w 1999 roku). W ostatnich latach życia prowadziła konserwację i restaurację średniowiecznych malowideł ściennych w kaplicy św. Jakuba w Lądzie n/Wartą i konserwację XIV-wiecznego malowidła ściennego ze sceną Ukrzyżowania i Sądu Ostatecznego w katedrze św. Janów w Toruniu. Konserwacja cudownego wizerunku Matki Boskiej z Brdowa, dwustronnie malowanego skrzydła gotyckiego poliptyku św. Jodoka z Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie oraz konserwacja i restauracja mistycznego krucyfiksu z kościoła św. Jakuba w Toruniu były pracami przy jednych z najcenniejszych zabytków naszej kultury. Pracowała także nad uratowaniem i zachowaniem romańskich malowideł w absydzie archikolegiaty w Tumie pod Łęczycą.

Medale Ministra Edukacji Narodowej (II st.), Medale KEN, Złoty Krzyże Zasługi, Krzyże Kawalerski OOP, wiele odznaczeń uczelnianych było dowodem uznania Jej wkładu w rozwój dziedziny nauki i sztuki konserwacji.

 

Zmarła nagle 17 kwietnia 2001 r., została pochowana na Cmentarzu Komunalnym nr 2  w Toruniu, przy ul. Grudziądzkiej 141 (róg ul. Grudziądzkiej i Wielki Rów).

 

Opr. Bogumiła J. Rouba

Patrz też: Polski Słownik Biograficzny Konserwatorów Zabytków